Het verhaal van cannabis maakt al duizenden jaren onderdeel ut van de menselijke geschiedenis. Misschien zeggen we tegenwoordig graag dat Amsterdam de traditionele wereld wiethoofdstad is, maar dat was zeker niet altijd zo. Sterker nog: we kunnen het gebruik van wiet terugleiden naar zo’n beetje elke grote beschaving die we kennen. Cannabistradities vind je over de hele wereld terug, in elk stadium van de culturele ontwikkeling van onze soort. Deze blog geeft je een kort overzicht van acht oude beschavingen waar cannabis een onderdeel van de menselijke geschiedenis was.
Inhoudsopgave
Vroege Cannabis Geschiedenis
De historische wortels van cannabis als soort reiken terug naar de bergvlaktes van Centraal Oost-Azië. Daar groeiden de allereerste landrassen in de moeilijke omstandigheden en de korte zomers waar hun oorspronkelijke genetica voor bedoeld was. We zullen waarschijnlijk nooit weten wie de geluksvogel was die als eerste een hapje, trekje, of slokje van het eerste wietproduct nam – misschien herinnerde hij of zij zich er zelf waarschijnlijk ook weinig van. Wat we wel weten is dat ons geliefde plantje langzaam maar zeker de planeet veroverde, tot het moment waarop ze jouw stash box bereikte.
Om stil te staan bij het aloude verhaal van de cannabis die we nu zo waarderen, geven we je een kort overzicht van acht momenten in de geschiedenis waar wiet duidelijk haar stempel op heeft gedrukt.
De Diepste Wortels Van De Cannabis Geschiedenis
Babylonië
Het Babylonische rijk staat bekend als de eerste beschaving die officiële wetten vastlegde in de Hammurabi code rond 1800 voor onze jaartelling. Frappant genoeg waren die wetten waarschijnlijk niet zo streng ten opzichte van wiet als die van ons tegenwoordig vaak zijn. De Babyloniërs stonden bekend om hun gebruik van cannabis, of azullu zoals ze het zelf noemden.
De kooplieden van Babylonië importeerden hun wiet uit het gebied dat nu Afghanistan is. Ze gebruikten het tegen depressie en een hele reeks andere aandoeningen. Cannabis is dus duidelijk een belangrijk onderdeel van de Babylonische geschiedenis, al sinds minstens vierduizend jaar geleden.
Egypte
Cannabis duikt voor het eerst op in de geschiedenis van Egypte rond 2350 voor ons jaar nul, in de vorm van het hiëroglief shemshemet. Het werd veel toegepast in de Egyptische geneeskunde, en het werd zelfs verkocht in de toenmalige versie van de drogist. Een van de meest markante toepassingen van wiet was het gebruik voor vrouwen met ‘slechte humor’.
Ironisch genoeg was Egypte juist het land dat erop aandrong om cannabis op de beruchte lijst van de Verdragen van Genève uit 1925 te zetten. Hierdoor werd wiet begin twintigste eeuw wereldwijd verboden en gecriminaliseerd. Achteraf bleek dat de Egyptische delegatie cannabis op basis van valse argumenten weg had gezet als een extreem gevaarlijke plant. Misschien ging het hier om een typisch gevalletje slechte humor die de Egyptische artsen over het hoofd hadden gezien…
India
De oude Indiërs haalden hun cannabis bij dezelfde verkopers als de Babyloniërs, ook al waren het in dit geval gewoon hun buren. Misschien herken e het woord dat in India voor cannabis werd gebruikt: Ganjha. Zelfs vandaag nog vind je de bergketens van de Hindu Kush de historische wortels van de moderne kush strains waar we tegenwoordig zo dol op zijn.
Oude manuscripten van rond 1600 voor onze jaartelling vertellen dat wiet in India werd gebruikt om spanningen, angsten en andere aandoeningen te behandelen. Net als bij de Babyloniërs is het fascinerend om te zien hoe cannabis voor dezelfde aandoeningen werd gebruikt waar we ze door de geschiedenis heen tegenwoordig nog steeds voor inzetten. Toch gebruikten de Indiase asceten hun bhang ook voor religieuze doeleinden – alweer iets dat we vandaag de dag nog altijd terugzien.
China
De Chinezen waren de eerste beschaving waar cannabisgebruik officieel is vastgesteld. De voorouders van de huidige Chinezen gebruikten cannabis in sjamanistische rituelen die het volk door hun vroege geschiedenis hebben geleid. Als een van de eerste naties die cannabisproducten gingen exporteren maakten de Chinezen onder andere papier, manden en allerlei soorten textiel van hennep. Ook voor allerlei medicinale toepassingen werd cannabis verbouwd.
Er wordt wel gezegd dat cannabis een van de belangrijkste producten was die via de Zijderoute werden verhandeld. De legendarische keizer en plantenexpert Shen Nung schreef al in 2737 voor het jaar nul over mediwiet. Al met al kunnen we dus wel stellen dat de diepste wortels van de culturele cannabis geschiedenis in de Chinese aarde liggen.
Vroege Europese Cannabis Geschiedenis
Het Oude Griekenland
De oude Griekse cultuur was zich ook bewust van de wiet die in het Midden-Oosten groeide. De Griekse god van de wijn en de roes, Dionysos, wordt zelf direct in verband gebracht met de geschiedenis van cannabis. De Grieken stonden er ook om bekend dat ze dol waren op stoombaden, maar dan wel met stoom die bestond uit wietdampen waar iedereen in de ruimte van mee kon genieten. In feite komt die traditie dus neer op een klassieke vorm van vapen.
Het Romeinse Rijk
De Romeinen waren gek op wiet, en er is een stapel bewijs voor hun enthousiaste gebruik van de plant. De beroemde Romeinse historicus en natuurwetenschapper Plinius noemde wiet het ‘lachende kruid’ vanwege de aangenaam bedwelmende werking ervan. De beroemde arts [Galen] beschreef al hoe cannabis werd gebruikt voor het behandelen van brandwonden, tumoren en ontstekingen, maar ook in desserts en op de betere feestjes van de Romeinse high society.
Interessant genoeg werd het Romeinse rijk eeuwenlang beschouwd als het centrum van de beschaving. Daardoor zit het er dik in dat onze oude Europese voorouders hun eerste wietje hebben geproefd nadat ze waren overwonnen door de Romeinse legioenen.
Prehistorisch Tsjechië
Het alleroudste cannabisproduct ooit werd in 1997 ontdekt in wat nu Tsjechië is. Het gaat om een stuk touw van hennepvezel dat is gedateerd op 26.900 jaar voor de jaartelling begon. Of de oer-Tsjechen cannabis ook gebruikten voor andere doelen dan alleen hennepvezels is niet duidelijk. Veel vondsten wijzen erop dat de huidige Europeanen vanuit het oosten kennis hebben gemaakt met wiet, maar onze Tsjechische vrienden wisten in ieder geval wel van hennep af.
Napoleontisch Frankrijk
Vooruit: het is officieel geen ‘oeroude’ geschiedenis, maar wel een boeiend cannabis weetje, al was het maar omdat de Egyptenaren er weer mee te maken hebben. Toen de Franse veroveraar Napoleon Bonaparte in 1798 Egypte binnenviel hadden zijn legers er moeite mee dat ze in deze Islamitische staat geen alcohol mochten drinken. Al gauw begonnen de soldaten lokale cannabis en hasj te nuttigen als alternatief. Toen Napoleon en zijn troepen terugkeerden naar Frankrijk namen ze uiteraard een hele bult wiet en hasj mee naar huis. Onze Franse fans en growers weten het als geen ander: the rest is history…
Recente Cannabis Geschiedenis
De recente geschiedenis van cannabis is meestal behoorlijk westers georiënteerd. Dat geldt natuurlijk al voor de wiethoofdstad Amsterdam, maar met de recente golf van legalisering in de VS lijkt de blik nog verder westwaarts te verschuiven. Inmiddels heeft wiet in de loop der eeuwen al vaker een rondje om de aarde gemaakt. Cannabis heeft door de geschiedenis heen de Hollandse bodem al vanuit verschillende richtingen weten te bereiken.
Maar of we nou naar het oosten of het westen kijken, in elk geval kunnen we zeggen dat het lange verhaal van de mensheid aardig wat pagina’s over cannabis bevat – en er is altijd een volgend hoofdstuk om eraan toe te voegen. Wie weet: misschien plant jij volgend seizoen wel weer een zaadje van de nieuwe cannabis geschiedenis…